piątek, 29 marca 2024

Kultura i rozrywka

  • 11 komentarzy
  • 23314 wyświetleń

Tropami historii - Grajewo 1928

Powiat Szczuczyński, 1928 r.
Miesięcznik „Życie Gospodarcze” nr 4, Warszawa, X 1928 r. – donosił.
Grajewo 
 (burmistrz, p. Wacław Perlitz)
 
     Grajewo, o obszarze 60 ha, położone nad rzeką Ełk, posiada 9243 mieszkańców. Pomimo szczupłych środków finansowych budżetu miejskiego, miasto bardzo wiele zyskało. Pamiętać wszak należy, iż w okresie I wojny światowej wszelkie zasoby materialne ludności zostały wyczerpane przez okupantów. Toteż pierwszem zadaniem Rady Miejskiej była walka z trudnościami zaopatrzenia ludności w artykuły pierwszej potrzeby, w żywność i odzież, niesienia pomocy bezrobotnym, których wyjątkowo Grajewo posiadało znaczną ilość.
   Wyniki dotychczasowych poczynań miasta, przedstawiają się jak następuje: nabycie domu murowanego, piętrowego z placem oraz przystosowanie go do potrzeb magistratu, wybrukowanie i remont 12 ulic w mieście, zadrzewienie ulic i placów, urządzenie targowicy, pobudowanie hali rybnych, chodników, uporządkowanie rzeźni, taboru straży pożarnej itp. W roku 1927 miasto nabyło plac pod budowę szkół, obszaru około 3 morgów, na którym w chwili obecnej wykańcza się budowę.


   Na terenie miasta istnieje fabryka taśm gumowych, huta szkła, 2 młyny parowe, 2 wiatraki, betoniarnia oraz cały szereg drobnych zakładów rzemieślniczych. Organizacja życia społecznego w mieście postępuje naprzód. Jako centrum administracji powiatowej, Grajewo posiada liczne stowarzyszenia kulturalno-społeczne, związki i organizacje.
    Na terenie miasta istnieje Związek Strzelca, Związek Obrony Kresów Zachodnich, Koło Sokoła, Stowarzyszenie Młodzieży, Stowarzyszenie Rzemieślnicze, Okręgowe Towarzystwo Rolnicze, Kółko Rolnicze, Spółdzielnia Mleczarska, Straż Pożarna Ochotnicza i wiele innych.

                Starodruki w/g pisowni oryginalnej ze zbiorów: STS

Komentarze (11)

W 1866 roku otwarta została linia kolejowa Białystok-Grajewo-Ełk.To było powodem zmniejszenia rangi Szczuczyna .Na tym wszystkim skorzystało Grajewo.Demokracja dzisiejsza zniszczy wszystko.

W którym miejscu znajdował się magistrat? Czy budynek jeszcze istnieje?
Pozdrawiam

Via-Baltica będzie przebiegać blisko Szczuczyna i RANGA zostanie odzyskana. Może ktoś wie kiedy wybudowano drogę Grajewo-Augustów (podobno na bagnach)?

Odnośnie przedwojennego Magistratu w celu uzupełnienia, , proponuję cytaty z czasopisma "Życie i Praca" nr 2 z 9 I 1927 r.
"Dnia 4 grudnia o g. 8 wieczorem po dokonanym uprzednio poświęceniu został przez miejscowego burmistrza na posiedzeniu Rady miejskiej przekazany tejże Radzie oraz spo-łeczeństwu majątek wraz z przepiękną salą obrad i fotelami radzieckiemi nabyty za fundu-sze miejskie w październiku 1926 roku.
Majątek przedstawia - okazała jednopiętrowa kamienica z placem jednomorgowym po-łożona przy ul. Powiatowej.
Budynek ten po dokonanych przeróbkach dziś jest prawdziwą ozdobą miasta i robi wrażenie gmachu reprezentacyjnego. Dzięki zabiegom Magistratu lokal urzędu ma wygląd prawdziwie europejski - czysty, we wzorowem porządku i nadzwyczaj gustownie urządzony. Tak winny wyglądać u nas wszystkie gmachy o charakterze publicznym, a zwłaszcza urzędowe. .
Na posiedzeniu omawianym wzięło udział społeczeństwo w liczbie 60 osób przedstawi-cieli urzędów, organizacji i różnych instytucyj.
Jest to poważny krok naprzód w życiu i pracy lokalnego samorządu."
Gmach ten to obecnie budynek Szkoły Muzycznej na ul. dr. T.Nowickiego.

Łysy - historia społeczeństw układa się jak mozaika, ciekawie, ale nie koniecznie korzystnie dla wszystkich. Szczuczyn w 1690 r., miał drewniany ratusz z kopułą. Dominował nad 12 kramami ustawionymi w centrum rynku (dziś Plac T-cia). W 1800 r., miasto miało 10 ulic, 270 domów o zabudowie drewnianej (w tym: 2 kościoły, 1 budynek urzędowy i 1 dworski) oraz 3 młyny wodne, 27 browarów, cegielnię, 13 szynków i 4 gorzelnie. W mieście było 15 kupców 178 rzemieślników. W budynkach popijarskich mieścił się urząd podatkowy i celny. W 1810 r. w mieście było 13 ulic i dwa zabudowane rynki. Zachwycała piękna zabudowa, rozwinięty handel i rzemiosło. Dorobek miasta zmienił kolejny, wielki pożar 04.05.1858 r.
Mocą uchwały z grudnia 1866 r., realizowaną w 1867 r. wprowadzono ponowną reformę administracyjną Królestwa Kongresowego. Do pow. szczuczyńskiego dodano gminę Lachowo. Odtąd trwał, po raz drugi, reaktywowany powiat szczuczyński.
W 1910 r. w Szczuczynie 12 ulic oświetlono lampami naftowymi. Pojawiły się dwa zakłady litograficzne, drukarnia i fotograf. Jeszcze przed I wojną światową powstały największe w rejonie zakłady przemysłowe. Były to: garbarnie Mejera, Bergstejna i Mordechaja Rozena oraz młyn z nowoczesnym kotłem parowym Konstantego Gromadzkiego. Szczuczyn, podążał za postępem, stawał się coraz piękniejszym miastem. Jego władze nie spodziewały się, że poważne zagrożenie dla Szczuczyna niesie odległe o 15 km małe, uśpione, choć starsze o 152 lata miasteczko Grajewo. Przez jego tereny, już w 1873 r. władze carskie, przeprowadziły żelazną drogę Brześć-Królewiec, postawiły stację kolejową, budynki mieszkalne i gospodarcze. To zwiastowało zmierzch Szczuczyna, a początek rozwoju Grajewa.
Rada Ministrów z dniem 23. 02.1948 r., zmieniła nazwę powiatu szczuczyńskiego na grajewski i zakończyła 520 letni renesans wsi potem miasta Szczuczyna.
Trzeba zaakceptować siłę historycznych przemian pod warunkiem, że w zamian za to obok coś się rozwija bez względu na to, czy to w Grajewie, czy w Szczuczynie. Ważne dla nas, aby rozwijała się Polska, a nie ktoś obcy! Żeby nasza młodzież kształciła się i miała zapewnienie pracy dla Ojczyzny swojej, a nie dla rozwoju innych krajów i podstępnej polityki.
Nie może jednak być tak, jak piszesz, że dzisiejsza pseudo demokracja wszystko zniszczy! Polska zgodnie z tajnym planem jest w fazie kolejnego zniewolenia, jako kraj skazany na siły destrukcji. Zgodnie z Twoją wypowiedzią, podobnie uważam, że nadszedł czas przebudzenia.

Demokracja - co to jest ?Przecież od zawsze byli równi i równiejsi ....Po tym co obecnie się dzieje to śmiało można powiedzieć , że demokracja jest jak cholera - dobra na wszystko, szczególnie sprzyja oszustom , krętaczom, złodziejom itp

Panie Tomaszu, dziękuję za odpowiedź :)

ad, Zapomniałam. Ten gmach istnieje i jest w dobrym stanie, choć w mocno zmodernizowanej formie. Stoi przy dawnej ul. Świerczewskiego 5, vis a` vis pawilonu (z lewej) i dawnego sklepu żelaznego (z prawej). Od 04.05.1977 r. wypełniają go kolejne dźwięki, ale tworzące oktawę i dźwięki prowadzące, które potrafią prowadzić nas w anielskie uniesienia i do wzrostu adrenaliny. Jednak budynek ten nie ma dziś widocznej cegły w fasadzie, adekwatnej ilości okien i innych detali architektonicznych. Zaś przed nim, brak czterech słupów z kwiatami, winorośli, płotu ze sztachet do warzywniaka, no i tej piątki eleganckich panów. (ul. ogeikciwoN).

Jako dodatek do dzisiejszej "Gazety Współczesnej" jest właśnie kartka przedstawiająca przedwojenny, grajewski Magistrat.

to w końcu gdzie jest ten budynek?

Ktoś napisał wyraźnie: ul.Nowickiego. To znaczy, że tam on jest, idź i zobacz.

Dodaj zdjęcie do komentarza (JPG, max 6MB):
Informacja dla komentujących
Redakcja portalu nie ponosi odpowiedzialności za treści publikowane w komentarzach. Zastrzegamy mozliwość opóźnienia publikacji komentarza lub jego całkowitego usunięcia.